|
De poort van de
voorburcht. |
De Nijeborg is een (voormalige) rechthoekige waterburcht. Hiervan zijn twee torens, de poort, en enkele stukken van de weermuur bewaard gebleven.
De kasteelresten staan ten noordoosten van de stad Weert (Limburg).
Waarschijnlijk begon de bouw van het kasteel rond 1430-1440, in opdracht van Jacob I van Horne. Hij en zijn voorvaders woonden op kasteel Horn. In 1455 verliet Jacob kasteel Horn om zich definitief op de Nijeborg te vestigen.
De Nijeborg bestond uit een rechthoekige ringmuur (75 x 60 meter) met hoektorens: vierkante torens op de noord- en zuidhoeken, en ronde torens op de oost- en westhoeken. Tegen de noordwestelijke weermuur stonden de woongebouwen. Ten slotte stond naast de hoofdburcht ook een rechthoekige voorburcht (zie tekening hieronder).
Het kasteel in welstand, vanuit het
oosten. |
De heerlijkheden Weert en Horn kwamen vervolgens in handen van de familie Van Croy. Deze familie hield die echter slechts tot 1502 in bezit. In dat jaar vond een politiek huwelijk plaats tussen de zuster van Karel van Croy en graaf Jacob III van Horne. En zo kwamen Weert en Horn toch weer in handen van de heren van Horne!
Graaf Jacob III van Horne overleed in 1531. Omdat hij kinderloos was overleden werd hij opgevolgd door zijn broer Jan. Maar ook hij overleed kinderloos in 1540. Hierop vererfden Horn en Weert op zijn stiefzoon Philips van Montmorency.
De ronde toren op de oosthoek van de verdwenen
hoofdburcht. |
Philips van Montmorency had zich aangesloten bij de
opstand tegen de Spaanse koning Filips II. Om die reden werd hij
samen met Lamorael van Egmond
op 5
juni 1568 in Brussel onthoofd.
Philips werd in Weert
begraven. Hierop verviel Horn terug aan de leenheer de
prins-bisschop van Luik, en Weert werd onderdeel van de Spaanse
Nederlanden.
Nu de kasteelheer gesneuveld was, kreeg ook het kasteel zelf te lijden van de tachtigjarige oorlog. De Nijeborg werd een aantal keer belegerd (in 1572, 1578-79 en 1632-33) en wist de belegeringen niet altijd te doorstaan. Tijdens de Spaanse successieoorlog kwam uiteindelijk de genadeslag: in 1702 werd het kasteel ingenomen en verwoest door de troepen van de hertog van Marlborough. De Nijeborg werd nooit meer hersteld.
Het herenhuis van
Beerenbroeck, gebouwd op de fundamenten van de zuidelijke
vierkante hoektoren. |
In 1841 verkocht de Prins van Chimay de resten van de Nijeborg aan de burgemeester van Weert L.F.H. Beerenbroeck. Deze bouwde vervolgens een herenhuis op de fundamenten van de zuidelijke vierkante toren (zie foto hiernaast) en ook liet hij de oostelijke hoektoren hoog opmetselen.
Het kasteelterrein is nu de opslagplaats van een houthandel. Van de hoofdburcht zijn met name de twee ronde torens goed herkenbaar en ook wat resten van de weermuur. Van de voorburcht bestaat alleen nog de poort.
De kasteelresten zijn niet toegankelijk, maar zijn wel redelijk goed te zien vanaf de weg.
Foto hierboven: de wapens van
Horn op het hek van de poort.
De Nijeborg Biest 1 Weert
|
Tekst: Mathieu Fannee
Geraadpleegde literatuur:
Hupperetz, W. & B. Olde Meierink & R. Rommes (red.) (2005). Kastelen in Limburg. Burchten en landhuizen (1000-1800). Stichting Limburgse Kastelen, Uitgeverij Matrijs, Utrecht, p.216-219;
Kransberg, D. & H. Mils (1979). Kastelengids van Nederland; Middeleeuwen. Fibula-Van Dishoeck, Haarlem, p.253-254;
Kuipers-Verbuijs, M.J. et al (1997). Ruïnes in Nederland, Waanders Uitgevers, Zwolle, p.216-217;
www.castles.nl;
Illustraties:
(tekening)
auteur onbekend,
gevonden op
http://www.kasteleninnederland.nl/kasteel551.php;
(foto's
van het kasteel) Mathieu Fannee;