Het Slot te Hillegersberg is de ruïne van een donjon. Het ligt op het kerkhof van de Hervormde kerk te Hillegersberg, aan de noordkant van Rotterdam (Zuid-Holland).
Het kasteel is gesticht in de 13de eeuw, waarschijnlijk
door graaf Willem II van Holland (ca.1228-1256).
De oudst
bekende bewoner was ene Vranke Stoep van Hildegardsberghe. Deze
hield het kasteel in leen voor 1269, waarna het in erfleen werd
gegeven aan zijn dochter Aleyde.
Het kasteel bestond uit een rechthoekige donjon (de huidige ruïne) met daarnaast een boerderij en een kerkje (de voorloper van de huidige kerk). Later zouden er een aantal stenen gebouwen tegen de donjon worden aangebouwd.
In 1343 was het kasteel in handen van ene Kerstant van den Berghe, een broer van Dirk van Mathenesse (van kasteel 'Huis te Riviere'). Omdat Kerstants zoon Jan overleed zonder kinderen na te laten, kwam het kasteel in handen van het geslacht Van Mathenesse.
Begin 15de eeuw, in de tijd van de Hoekse en Kabeljauwse twisten, voerde de
gravin van Holland Jacoba van Beieren een strijd om de macht
tegen haar neef Filips van Bourgondië. Deze strijd zou het
einde van het kasteel betekenen:
In 1426 kwamen de boeren uit
Kennemerland in opstand omdat ze geplaagd werden door
plunderingen, misoogsten en door de hoge belastingen die Filips
van Bourgondië hen oplegde. Onder leiding van de Hoekse
edelman Willem Nagel kwamen de boeren de bezittingen van
Kabeljauwen (de aanhangers van Filips) in Schieland vernielen.
Zij bestormden ook het Slot te Hillegersberg en verwoestten het.
Er bleef slechts een ruïne over.
Bekend is dat aan het einde van de twisten, in 1489, 700 Hoeken zich nog in en om de kasteelruïne kwamen verschansen. Maar na die datum wordt het kasteel in de geschriften niet meer genoemd. Vaststaat dat wat er van het kasteel over was (de gehele donjon) rond 1500 voor een groot deel werd afgebroken om met de zo vrijgekomen stenen de nabijgelegen kerk van Hillegersberg -die ook verwoest was- te herbouwen.
Pas in 1832 wordt het kasteel weer vermeld. Het begraven in kerken werd toen verboden en nu vroegen een aantal vooraanstaande Rotterdamse families om toestemming om in de binnenruimte van de ruïne grafkelders te maken. Daarna werden ook buiten de ruïne graven aangelegd.
Vandaag de dag
De kasteelruïne ligt middenin een kerkhof. Het is (overdag) vrij toegankelijk.
|
|
Foto's hierboven:
(links) de ruïne gezien
vanuit het zuiden; (rechts) een kijkje binnen de ruïne.
Het Slot te Hillegersberg Kerkstraat bij huisnummer 43 Hillegersberg-Schiebroek |
Tekst: Mathieu Fannee
Geraadpleegde literatuur:
Kransberg, D. & Mils, H. (1979). Kastelengids van Nederland; Middeleeuwen. Fibula-Van Dishoeck, Haarlem, p.152-153;
Kuipers-Verbuijs, M.J. et al (1997). Ruïnes in Nederland, Waanders Uitgevers, Zwolle, p.282-284;
Stöver, Jos et al (2000). Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland, Walburg Pers, Zutphen, p.466-467;
Illustraties:
(foto's)
Mathieu Fannee;